Millet İttifakı, Yarının Türkiye’si için Ortak Politikalar Mutabakat Metnini açıkladı.
Benim için en önemli kısmı olan Yasama ve Yürütme kısmını aktarayım;
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni doğrultusunda yapılması gereken anayasal ve yasal değişiklikleri ivedilikle hayata geçireceğiz.
Yasama faaliyetlerinin katılımcı, etkin, şeffaf şekilde yürütülmesi ve çalışmalarda çoğulculuğu sağlamak amacıyla yeni bir Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü hazırlayacak, İçtüzüğün değiştirilmesinde üye tam sayısının salt çoğunluğunu gerekli kılacağız.
Yasama faaliyetlerinin niteliğini doğrudan etkileyen Meclis komisyonlarının oluşumu ve işleyişinde muhalefetin etkili şekilde temsil edilmesini sağlayacak, milletvekillerinin yasama faaliyetlerine yönelik destek hizmetlerini arttıracak ve komisyonları teknik kapasite bakımından güçlendireceğiz.
Yasama faaliyetlerinin serbest, özgür ve bağımsız şekilde yerine getirilebilmesini sağlamak amacıyla milletvekili dokunulmazlığının Anayasa’nın 14. maddesinden kaynaklanan istisnasını kaldıracağız.
Kanun yapım süreçlerinin demokratikleştirilmesi için nitelikli kanun yapım süreçlerinin işletilmesini sağlayacağız.
Demokrasinin özüyle bağdaşmayan, hukuk devletinin temel unsurlarından belirlilik ve öngörülebilirlik ilkesine aykırılık oluşturan, milletvekillerinin parlamenter etkinliklerini zayıflatan ve Meclis içerisinde katılımcılığı, tartışmayı ve müzakereyi etkisiz hale getiren torba kanun uygulamasına son vereceğiz.
Bakanlar Kurulu’na, konusu, sınırları ve süresi yetki kanununda açıkça belirtilmek şartıyla kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verecek, temel hak ve hürriyetlerin kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenmesini engelleyeceğiz.
Yasamayı güçlendirmek için kanunlar üzerinde tanınan veto yetkisini kaldırarak Cumhurbaşkanına sadece “geri gönderme yetkisi” tanıyacağız.
Kanun teklif ve tasarılarının komisyonlarda görüşülmesi esnasında ilgili sivil toplum kuruluşları ve meslek kuruluşları ile uzmanların görüşlerine başvurulmasını genel kural haline getireceğiz.
TBMM Genel Kurulu’ndaki açık görüşmelerin TRT’nin bu amaca tahsis edilmiş bir kanalından ve sosyal medya platformlarından; Komisyon görüşmelerinin ise TBMM’nin sosyal medya platformlarından canlı olarak yayınlanmasını sağlayacağız.
Şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim için TBMM’nin denetim yollarına etkinlik kazandıracağız.
Bakanlara yönelik sözlü soru mekanizmasını Anayasa’da düzenleyerek sözlü sorulara belirli bir sürede cevap verilmesi zorunluluğunu getireceğiz.
Yazılı soru önergelerine süresi içinde cevap verilmemesi halinde ilgili bakana yaptırım uygulanmasını sağlayacağız.
Hükümet, Başbakan ve Bakanlar hakkında gensoru verme hakkını tesis edeceğiz.
Genel Görüşme ve Meclis Araştırması mekanizmalarını etkili kılacak, bir yasama yılında en az 20 gün, gündemi muhalefet tarafından belirlenen genel görüşme açılabilmesini sağlayacağız.
Meclis soruşturması mekanizmasının harekete geçirilmesi için Anayasanın aradığı karar yeter sayılarını düşüreceğiz. Böylece meclis soruşturmasını etkin bir mekanizma haline getirerek yürütme aktörlerinin hesap verirliğini sağlayacağız.
Kamu kurum ve kuruluşlarının Meclis tarafından etkili şekilde denetlenmesini sağlayacağız.
Meclis Araştırma, Soruşturma ve Denetim Komisyonlarında Meclis’te yer alan tüm siyasi parti gruplarının adil bir şekilde temsil edilmelerini sağlayacağız.
Meclis Araştırma, Soruşturma ve Denetim Komisyonlarına Meclis denetimi kapsamında davet edilen herkesin bu davete icabet etmesini zorunlu kılacağız.
Devlet sırrı ve ticari sır kavramlarını, Meclis’in bilgi edinme ve denetim yetkilerini engellemeyecek şekilde yeniden tanımlayacağız.
Yasama yetkisinin korunması için milletlerarası sözleşmelerden geri çekilme yetkisinin Meclis’e ait olduğunu anayasal güvence altına alacağız.
Bütçe hakkının devredilmezliği ilkesi gereğince bütçe hakkını, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin devredilemez bir yetkisi ve denetim aracı olarak düzenleyeceğiz.
Bütçe tasarılarının Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeden önce ilgili Komisyon’da görüşülmesini gerekli kılacak ve kanun hükmünde kararnamelerle bütçede değişiklik yapılamamasını güvence altına alacağız.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kesin Hesap Komisyonu kuracak; kesin hesap kanun tasarılarının, başkanı ana muhalefet milletvekilleri arasından seçilen bu Komisyon’da görüşülmesini sağlayacağız. Yürütmenin Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulundan oluşmasını ancak yürütmeye dair icrai yetkilerin Bakanlar Kurulu tarafından kullanılmasını sağlayacağız.
Cumhurbaşkanlığı makamını siyasi sorumluluğu olmayan ve tarafsız bir yapıya kavuşturacağız.
Cumhurbaşkanlığını milletin ve devletin birliğini temsil eden, devletin başı sıfatıyla temsili görev ve yetkilere sahip, tarafsız bir makam olarak düzenleyecek, Cumhurbaşkanı’nın istisnai nitelikte tek başına yapabileceği işlemleri Anayasa’da açıkça düzenleyeceğiz.
Cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkisine son vereceğiz.
Cumhurbaşkanının tarafsızlığını güvence altına almak için bir dönem seçilebilmesi kuralını kabul edecek, görev süresini 7 yıl ile sınırlı tutacağız.
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisi ile ilişiğinin kesilmesi kuralını düzenleyeceğiz.
Görevi sona eren Cumhurbaşkanı’na görev sonrasında aktif siyaset yasağı getireceğiz.
Başbakanı, Bakanları ve Bakanlar Kurulunu güçlendirip etkili hale getirecek ve hükümetin istikrarını sağlayacak tedbirleri artıracağız.
Başbakan’ın atanmasında belirsizliği engellemek için Cumhurbaşkanının Meclis’te en çok milletvekiline sahip siyasi partiye hükümeti kurma görevini vermesini Anayasa’da düzenleyeceğiz. Hükümetin Anayasa’da öngörülen sürede kurulamaması halinde bu görevin, milletvekili sayısıyla doğru orantılı olarak diğer siyasi partilere sırasıyla verilmesi esasını kabul edeceğiz.
Hükümetin kurulmasını kolaylaştırmak için kurulmasında basit çoğunluk, düşürülmesinde ise Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğunu gerekli kılacağız.
Hükümete istikrar kazandırmak için gensoru ile yapıcı güvensizlik oyunu birleştireceğiz. Gensoru görüşmeleri sırasında Başbakan veya Bakanlar Kurulu’nun tamamı aleyhine verilecek güvensizlik önergelerinde yeni Başbakanın isminin yer almasını sağlayacağız.
TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğu ile imzalanmayan bu yöndeki önergelerin işleme konulmamasını güvence altına alacağız.
Genelkurmay Başkanı’nın Milli Savunma Bakanına bağlı ve ona karşı sorumlu olmasını sağlayacağız. Olağanüstü Hal Kanunu’nda gerekli düzenlemeleri yaparak olağanüstü halin hukuk devletinin sınırları içinde yürütülmesini sağlayacağız.
Olağanüstü hâl kararnamelerine son vereceğiz.
Olağanüstü hâl ilan edilebilecek süreyi altı aydan iki aya düşüreceğiz.
Olağanüstü halin Olağanüstü Hal Kanunu’na göre yönetilmesini ve bu Kanun’dan kaynaklanan işlem ve eylemlerin tamamının yargı denetimine açık olmasını sağlayacağız.ER
