Vilayet olmadan önceki adımız olan ADAPAZARI, adını SAKARYA NEHRİ ve ÇARK DERESİNDEN almış .Bu iki su arasında kurulan Pazar, etrafındaki sular nedeniyle, ada görüntüsü vermiş.Bu nedenle bu bölgeye ADAPAZARI denilmiş.Bir çok mahalle.pazarcı esnafının toplu olarak bunduğu bölgeye göre isimlendirilmiştir.HASIRCILAR.TIĞCILAR,YAĞCILAR,PAPUCCULAR,SEMERCİLER isimlerini, bu şekilde almıştır.17 HAZİRAN 1954 tarihinde Vilayet olan şehrimiz o günden itibaren SAKARYA adı konulmuş, ADAPAZARI Merkez ilçe olmuştur.
Bana nerelisin diye sorduklarında ADAPAZARLIYIM derim.Büyükbabam ve Babaannem 1878 de BOSNA dan göç ederek ADAPAZARINA yerleşmiş ve burada evlenmişler.Babam ADAPAZARINDA doğmuş.Yani eski ADAPAZARLIYIZ.
ADAPAZARI bir çok bölgeden göç almış bir şehrimiz.Yerlisine MANAV derler.MANAVLAR TÜRKMENİN YERLEŞİK olanıdır.Göç eden TÜRKMEN ise YÖRÜK diye adlandırılır.Balkanlardan BOŞNAK,ARNAVUT,Kafkasya dan ÇERKES,ABAZA,GÜRCÜ ve KARADENİZ den çok miktarda KARADENİZLİ hemşerimiz vardır.1918 yılına kadar ERMENİ ve RUM nüfus da barındıran ADAPAZARI, bu tarihten itibaren,özellikle İSTİKLAL SAVAŞIMIZIN başlaması neticesinde,bu unsurlar tarafından terk edilmiştir.Cumhuriyetle birlikte,özellikle 1980 li yıllarda, başta Güneydoğu olmak üzere bir çok Bölgemizden göç alan SAKARYA,tipik bir TÜRKİYE dir.
Bu kadar karışık yapıya sahip olup barış içinde yaşayan başka İlimiz var mı bilmiyorum.1970 li yıllarda,Ülkemiz de kardeşin kardeşi vurduğu dönemde,birkaç münferit olayın dışında SAKARYA da kimsenin burnu kanamamıştır.
ADAPAZARI ilçe olduğu dönemlerde bile önemli bir kültür ve sanat beldesiydi.Kozmopolit yapının getirdiği bir hoşgörü ve anlayış olduğu anlatılırdı.Çark Gazinosunda veya Mavi Tuna da sahne alıp başarılı olmadan İstanbul da sahneye çıkılmadığı bilinirdi.SAİT FAİK ABASIYANIK,FAİK BAYSAL,KERİM KORCAN gibi büyük, şair ve yazarlar,ZİYA TAŞKENT gibi efsane sesler ADAPAZARLIDIR.Sinema sanatçıları YORGO İLYADİS,KRİTON İLYADİS,YILDIRIM GENCER,ZEYNEP DEĞİRMENCİOĞLU, popüler müzik sanatçıları ESİN ENGİN, AYŞEGÜL ALDİNÇ hemşerimizdir.TV SANATCISI SELÇUK YÖNTEM de baba tarafından SAKARYALIDIR.
SPOR ve SİYASETTE de önemli isimlerimiz vardır.İSMAİL RÜŞTÜ AKSAL,EKREM ALİCAN,NURİ BAYAR,HAYRETTİN UYSAL,MEHMET GÖLHAN,CEVAT AYHAN,İSMAİL MÜFTÜOĞLU,HASAN FEHMİ GÜNEŞ,NEVZAT ERCAN,ERSİN TARANOĞLU,AYŞENUR İSLAM SAKARYALI BAKANLARIMIZDIR.KURUCU MECLİS ÜYELİĞİ yapan CAHİT TUTUM ve BURHAN AKDAĞ da SAKARYALIDIR.Mahalli Seçimlerde çoğunlukla iktidar partilerine rey veren ADAPAZARLI ‘NIN üç defa BELEDİYE BAŞKANI yaptığı ÜNAL OZAN da Şehrimizin önde gelen politikacılarındandır.SPOR Dünyasın da’ki değerlerimiz saymakla bitmez.BEŞİKTAŞ FUTBOL KLÜBÜNÜN EFSANE YÖNETİCİ SÜLEYMAN SEBA her zaman iftihar vesilemiz olmuştur.KENAN SOFUĞLU,SEMİH SAYGINER branşlarında DÜNYA ÇAPINDA BAŞARILAR ELDE ETMİŞLERDİR.AYKUT YİĞİT,AYKUT KOCAMAN,OĞUZ ÇETİN,HAKAN ŞÜKÜR,TURAN SOFUOĞLU,TUNCAY ŞANLI,BÜLENT UYGUN ve adını yer darlığı nedeniyle sayamadığımız bir çok MİLLİ ve başarılı futbolcumuz SAKARYAYI en iyi şekilde temsil etmişlerdir.Ünlü yorumcu ŞANSAL BÜYÜKA ve teknik direktör YILMAZ VURAL adını anmadan geçemiyeceklerimizdendir.JUDO, KARATE.GÜREŞ,VOLEYBOL,BASKETBOL gibi spor dallarında da çok başarılı sporcu yetiştirmiştir ADAPAZARI.Vefat edenlere Tanrıdan rahmet,yaşayanlar uzun ve ömür dilerim.
Tanımak şerefine nail olduğum ZİYA KONUK namı diğer DEVE ZİYA,YÜCEL BALLIK,HİDAYET DEMİRCİOĞLU,BEHÇET DERYAOĞLU ,AYHAN SAKALLIOĞLU,TURGUT SÖZER gibi bir çok değerli insanlar için ayrı bir yazı yazmak gerekir.
TÜRK SENDİKACLIK HAREKETİNİN en önemli isimleri de SAKARYA kökenlidir.DİSK kurucularından rahmetli RIZA KUAS,TÜRK İŞ Genel Başkanlarından SALİH KILIÇ.ERGUN ATALAY,HARP İŞ eski Başkanı ORHAN BÜYÜ,TES İŞ BAŞKANI ERSİN AKMA,DEMİRYOLU SENDİKASI eski Başkanı ENVER TOÇOĞLU hatırlayabildiğim başarılı sendikacılarımızdır.
TZOB Başkanı ŞEMSİ BAYRAKTAR ve TÜRKİYE FIRINCILAR FEDARASYONU Başkanı HALİL İBRAHİM BALCI iyi bilinen SAKARYALILARDANDIR.
ADAPAZARINI,SAKARYAYI yazmakla bitmez.Tabii güzellikleri,coğrafi konumuyla ve güzel insanlarıyla bir başkadır şehrimiz.
Sağlıklı günler dileğiyle…
