SGK borçları akıllarına şimdi mi geldi?

İktidarın, iktidar gücünü kullanarak yerel seçimlerin intikamını almaya çalıştığı o kadar aşikâr ki…

Artık herkes, gerek sokak hayvanları gerekse belediyelerin SGK borçları konusunun sırf CHP’li belediyeleri zora sokmak için kullanıldığının farkında.

Önceki gün, CHP Yerel Yönetimler ve Dirençli Kentlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek SGK borçları konusundaki açıklamasıyla bu farkındalığı pekiştirdi.

Satırbaşlarını aktarayım;

“İktidar 31 Mart 2024 yerel seçimlerine kadar aklına getirmediği SGK’nın belediyelerden olan alacaklarını, en düşük emekli aylığını 12 bin 500 lira gibi komik bir rakamda tutmanın utancını gizlemek için hatırladı. Bu SGK’yı kurtaracak bir rakam mı?

SGK'nın 2024 yılı gelir tahmini 3,4 trilyon lira… Belediyelerin borcu ise 96 milyar lira ki yıllık gelir tahmininin sadece yüzde 3’ü…

Aklı sıra emeklilerle CHP’li belediyeleri karşı karşıya getirmeye çalışan iktidarın gerçek amacı, SGK’nın vadesi geçmiş prim alacaklarını tahsil etmek mi? CHP’li belediyelerin vatandaşa hizmet etmesini engellemek mi?

Sayıştay, raporlarında yıllardır SGK’yı alacaklarını tahsil etmek için çalışmamakla suçlarken, SGK’nın Haziran 2024 sonu itibarıyla belediyelerden olan alacağı 96 milyar lira, bu rakam haziran 2024’te 750 - 800 milyar liraya çıktığı tahmin edilen SGK alacaklarının yüzde 12-13’ü kadar bir büyüklük oluşturuyor. Eğer iktidar gerçekten SGK’nın alacaklarını tahsil etmek istiyorsa, belediyelerden önce borcun geri kalan yüzde 87- 88’inin üzerine gitmeliydi.

Şimdi iktidardan SGK’ya belli bir miktarın, örneğin 1 milyon veya 5 milyon liranın üzerinde borcu bulunan bütün borçlularını açıklamasını bekliyoruz. Bu açıklama için SGK’nın yetkisi de bulunuyor.

Dört numaralı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 409’uncu maddesi bu yetkiyi SGK Yönetim Kurulu’na veriyor. Ancak yıllardır açıklama yapılmıyor. Bu liste açıklandığında, hangi kamu kuruluşunun, hangi yandaş şirketin, kimlerin SGK’ya ne kadar borcu olduğunu çok açık bir şekilde göreceğiz.

5 büyükşehir belediyesini SGK ve vergi borçları da dahil toplam 5,3 milyar dolar borçla devraldık,

İktidar, 31 Mart 2024 yerel seçimlerini CHP’nin kazanmasının hazımsızlığıyla CHP’nin belediyelerin elini kolunu bağlamak için bir yasal düzenleme hazırlığına girişmiş. Belediyelerin ve bağlı kuruluşların yani sıra belediye şirketlerinin de vergi ve sigorta borçlarını belediyelere ayrılan bütçe paylarından, kaynağında kesmek için bir hazırlık yapmış.

Tepkilerden çekindikleri için TBMM’nin tatilinden önce gündeme getiremedikleri bu düzenlemeyi ekim ayında TBMM’ye sunmaya hazırlanıyorlarmış.

İktidar, Anayasa’ya açıkça aykırı bu düzenlemeyi TBMM’ye getirmeyi artık aklından bile geçirmesin. Biz hem 2019’da hem de 2024 yılında kazandığımız illerin tamamına yakını AKP ve MHP’den çok büyük borçlarla devraldık.

2019’da devraldığımız büyükşehir belediyelerinin devlete olan vergi ve SGK borçlarının büyük bir kısmını o tarihten bu yana devam ediyor. 2019 yılında kazandığımız 5 büyükşehir belediyesini bağlı idareler ve iştirakleriyle birlikte SGK ve vergi borçları da dahil toplam 5,3 milyar dolar borçla devraldık.

Bugün bu belediyelerin borçlarının toplamı 2,6 milyar dolara kadar düşmüş durumda. Örneğin Ankara Büyükşehir Belediyesi’ni 2,6 milyar dolar borçla aldık, Haziran 2024 sonu itibarıyla Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bağlı şirketleri ve iştirakleri de dahil toplam borcu 1,1 milyar dolara kadar düştü.

Aynısını Adana da yaptı, Antalya da yaptı, Mersin de yaptı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İSKİ, İETT iştiraklerinin 2019 yılında 535 milyon dolar olan borcu şimdi 547 milyon dolara çıkmış gözüküyor. Onca hizmete karşılık sadece 12 milyon dolarlık bir artış yaşanmış.

2019 yılında kazandığımız 5 büyükşehir belediyesinin vergi ve sigorta borçlarında bir artış yaşandı. Ancak bu artış, bu belediyelerimizin toplam borcunda yaşanan azalışın yanında devede kulak kalır. Türkiye 2019 yılından bu yana kesintisiz olarak ve giderek derinleşen bir şekilde büyük bir ekonomik krizin içerisinden geçmektedir. Bu dönemde, döviz kurları, enflasyon, faiz oranları yükseldi. İktidar 2019 yılında kaybettiği belediyelerin başta kamu bankaları olmak üzere yurt içinden ve yurt dışından borçlanmasını engelledi. 2020 ve 2021 yıllarında yaşanan pandemi döneminde belediyelerimizin gelirleri azaldı, giderleri ise olağanüstü bir şekilde arttı.

Bizim belediyelerin bütçe paylarından giderek daha çok artan oranlarda kaynaktan kesinti yapmaya başladı. İktidar bizim özellikle büyükşehir belediyelerimize adeta bir ekonomik abluka uyguladı. Kredi kullanımlarını zorlaştırdı. Kamu bankaları kredilerini kesti. Dolayısıyla belediyelerimizin iştirakleri kamuya olan vergi ve sigorta primi borçlarının tamamını ödeyemediler.

AKP ve MHP’den devraldıkları büyük borç yükü de büyükşehir belediyelerimizi finansman açısından zorladı.

Şunu söylemeliyiz ki belediyelerimizin bugünkü borçları CHP’li yöneticiler tarafından alınmış-harcanmış borçlar değildir. Bu borçların tamamı bizden önceki yönetimler tarafından oluşturulmuştur.

Bu seçimlerde kazandığımız dört yeni büyükşehir belediyesinin SGK ve vergi ile diğer tüm borçlarının toplamı 57 milyar lira. Bu belediyelerimizden Bursa, Manisa gibi büyükşehir belediyelerimiz borçlarını azaltmaya başladı. Diğerlerinin de borcu bir noktada sabit hale geldi.

İktidar 12 bin 500 lirayla geçinmeye zorladığı emekliyi, 17 bin lirayla geçinmesini beklediği asgari ücretlileri CHP ile bu yolla karşı karşıya getirmeye çalışıyor. Yaşanan ekonomik sorunları bu tartışmalarla unutturmak istiyor.”