Birçok kişinin yazım hatası olarak yorumladığı, benim için ise farklı bir anlam ve bir bakış açısı. DOLar ! Eskiden mizansenler bu ülkede konu sıkıntısı çekilmez diyordu. Geldiğimiz noktada ekonomi köşe yazarları da konu sıkıntısı çekmiyor. Hatta konulara yetişemediği için atlaya atlaya gidiyorlar. Nereden başlayayım bilemedim bende, Enflasyonu mu, döviz kurlarını mı, Bütçe deki sapmayı mı, Vergileri mi, Bankacılık sistemini mi, tarım ve hayvancılığı mı vs… hangi konuyu anlatayım bilemedim.
Ekonomi dediğimiz zaman birçok kişinin aklına döviz haliyle DOLar geliyor. Aslında dövizde ki yukarı sapmalar, işlerin yolunda olmadığının göstergesi,
DOLar neden yükselir?
Öncelikle bunu iyi anlamak lazım. Ekonomiyle ilgilenmeseniz bile karşımıza her zaman çıkıyor. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde döviz kuru sıklıkla takip edilir. Döviz kurunu kabaca tanımlamak gerekirse ülkenin para biriminin yabancı para birimi karşısındaki değeri anlamına geliyor.
Döviz kurunu etkileyen faktörler; FED kararları, IMF, Avrupa ekonomileri, cari açık, dış ticaret, para birimine olan arz-talep, enflasyon beklentileri, ekonomik politikalar, yurt içi ve yurt dışı faiz oranları, ülke ekonomisinin durumu, turizm, bölgesel stratejik gelişmeler vs vs .
Bir ülkenin ithal ettiği mal ve hizmetlere ödediği miktar, ihraç ettiği mal ve hizmetlere ödediği miktarı aşıyor ise cari açık oluşur. Ülkede cari açığın olması döviz kurlarının artması demektir.
Dış ticarette önemli, örneğin, ihracat, bir ülkenin başka ülkeye sattığı mal, artarsa ülkeye yabancı para girişi artar. Yabancı para girişinin artması nedeniyle döviz talebi azalır. Döviz talebi azalınca da kurda düşüş meydana gelir. Bu düşüş sayesinde de ülkenin para birimi değerlenir. Yani döviz arzıyla kur ters orantılı şekilde ilerliyor. Kurun yükselmesi demek ülkedeki para biriminin değer kaybetmesi anlamına geliyor.
Bir ülke de enflasyon beklentisi artarsa o ülkenin para birimine talep azalacak. Talebin azalması nedeniyle yerli para değer kaybeder.
Sadece enflasyona bağlı olarak değil yurt içi ve yurt dışı faiz oranları da döviz kurunu etkiliyor Faizlerin artırıldığı dönemlerde ülkenin para biriminde değer kayıpları, düşürüldüğü dönemlerde ise değer artışları gözlenmiştir
Döviz kurlarını belirlemede bir diğer faktör ise siyasi istikrardır. Bir ülkede siyasi ortam gergin ise hem finansal yatırımlar, borsa vb hem de turizm bundan olumsuz etkilenecektir. Döviz kurlarını yükseltecektir.
Ülkenin Ekonomisi İyi Durumdaysa...
Ülkenin ekonomisi iyi durumda, üretim varsa, büyüme varsa bütçe açığı iyiyse ülkede para birimleri daha çok talep edilir. Bu talep doğrultusunda ülkenin para biriminin değeri artar.
Döviz kurundaki değişimler karşılıklı olarak birçok ekonomik değişkeni etkiliyor. Hem bu ekonomik değişkenler, hem döviz kuruna bağlı olarak yaşanan değişmeler sonuçta bizim geçimimizi etkiliyor.
İşte kısaca anlattıklarımdan çıkan sonuç şu; bizde bu işler iyi gitmediği için döviz yükseliyor. Bir avuç DOLar için ülkeyi bu çıkmaza itenler, … (virgülden sonrasını siz yazın)
Hayırlı Cumalar