Anne güneştir, ısıtır, aydınlatır, sarar sarmalar; baba ise rüzgârdır. Güneşin boğucu yakıcılığından koruyan, denizde gemilerin yol almasını, keşifler yapmasını, bitkilerin döllenmesini ve canlılığın, yaşamın sürdürülmesini sağlayandır baba.
Refhan Balkan
Son araştırmalar yenidoğan bebeğe bağlanmayı sağlayan hormonların gebelik dönemindeyken babada da bir miktar salgılandığını gösterse de babalar ebeveynliğe hazırlanmak konusunda anneler kadar şanslı değildir. Daha gebelik düşüncesiyle birlikte annenin vücudunda meydan gelen hormonal, fiziksel değişiklikler, bebekle yaşadıkları simbiyoz yaşam anneyi ebeveynlik konusunda 1-0 öne geçirir. Hatta ilk dönemlerde baba bu ikilinin dışında bırakılmış olarak hissedebilir.
Ancak babanın erken dönemlerden itibaren bebekle yakın temas kurmasının, bebeğin temel bakımına katılmasının babalık işlevlerini ve bağlanmayı olumlu etkilediği görülmektedir. Yapılan çalışmalar babanın çocukla kurduğu ilişkinin çocuğun ruhsal, fiziksel ve akademik gelişimi için önemli olduğunu göstermektedir. Babanın çocuğun ruhsallığında ilk temel işlevi çocuğun annesini sevmektir. Sevilen bir anne lohusalığın hormonal etkilerine, bebek bakımının yoruculuğuna ve kaygılarına daha kolay katlanabilecektir. Çocuğun ruhsal gelişiminde anne-babanın rolü kadar aralarındaki iletişimin ve sevginin de rolü büyüktür.
Babanın ikinci büyük işlevi ise anne- bebek ilişkisinin ötesinde bir dünya olduğunu çocuğa göstermek, anne-bebeğin bu simbiyotik ilişkisine son vermektir. Çocuk böylece yüzünü dünyaya dönmeye, merak etmeye, keşfetmeye, psikolojik gelişiminde yol almaya başlayacaktır. Baba bunu bazen bebeği iletişime ve oyuna davet ederek, bazen de annenin ilgisini tekrar üzerine çekmeye çalışarak yapacaktır. Anne de bu dönemde babayı işaret eden, gösteren olarak sürece katılır. Bu dönemde babaların işi zordur. Bebek tarafından çokça reddedilme ile karşılaşabilir, daha az sevildiklerini hissedebilirler. Ancak babalık duygusunun sonradan oturmaya başlaması gibi çocuğun zihnindeki baba imgesi de sonradan oluşmaktadır ve biraz zaman ve emek gerekecektir.
Babalar bebek ile iletişim kurarken ya da bakımına katılırken daha oyuncu davranmaktadır. Bazı çalışmalarda bebeğin babayı gördüğü anda oyun pozisyonuna geçtiği görülmüştür. Bu çocuğu harekete geçiren, canlandıran bir enerjidir. Babalarıyla daha çok zaman geçiren çocukların özgüvenlerinin daha iyi olduğu, akademik anlamda daha başarılı oldukları görülmektedir.
Babanın temel işlevlerinden biri de koruyucu sınırlar ve kurallarla çocuğun hayatını düzenlemektir. Baba hem sevilen, hem saygı gösterilen bir sevgi nesnesi olmalıdır. Babanın kuralları uygulamadaki tutumları da çocuk için yol gösterici olacaktır. Olumsuz davranışı öfke ile karşılayan, şiddet gösteren bir baba, ileride çocuğunun böyle davranması için zemin hazırlamaktadır. Çocuklar yetişkinleri aslında çok iyi gözlemler ve taklit ederler. Belli davranış kalıplarını fark etmeden bizden miras alabilirler.
Annelik işlevselliğinde olduğu kadar, babalık işlevselliğinde de çiftler arasındaki iletişimin çok önemli olduğu açıktır. Erken dönemde ebeveynlik tutumları ile ilgili daha çok olumsuz yorum ile karşılaşan babaların çocuğuyla olan etkileşimlerinin azaldığı ve ebeveynlik becerilerinin olumsuz etkilendiği gösterilmiştir. Bu nedenle annenin bebekle ilgili olarak babayı yüreklendirmesi, yaptığı olumlu davranışları desteklemesi, olumsuz yıkıcı eleştirilerden mümkün olduğunca kaçınması gerekmektedir.
Baba çocuk için yol gösteren, koruyan kollayan, kuralları ile kapsayan ve sınırlandıran, rol model olan, destekleyen, cesaretlendiren, güçlendiren bir sevgi nesnesidir. Çocuğun ruhsal gelişimi için babanın orada olması en az anne kadar önemlidir.
Sevgiyle kalın….
