Sevgili okurlar,
Bugün sizleri, bizim meslek ile ilgili olarak, bilgilendirsek, nasıl olur?
Bizim meslek dediğim, elbette, gazeteciliktir, muhabirliktir, haberciliktir...
Şöyle eski günlere giderek, “hatırladığınız gazeteci büyüklerimizi, duayenlerimizi” bizim ile paylaşır mısınız?
Bu mesleğin çilesini çekenlerin, elbette arkasında bir gazetesi, gazetelerinin basıldığı birden fazla matbaası vardı..
Buna bağlı olarak, haberleri, tez elden abonelerine ulaştıran ajanslarda ihdas oldu..
Bu konularda anlatılacaklar, elbette çok..
İstiklal Mücedelesi yıllarında kurulan,” Anadolu Ajansı(AA) ve ondan önce kurulan matbaalarımız, bazı illerde neşredilen gazetelerimizin varlığını” bilmeyenimiz mi var..
Eski yazıdan(Arap Alfabesi), yeni yazıya evrildiğimiz günlerin gazeteleri..
1946 Yıllarında Sakarya’da “Demokrat” gazetesi çıkarıldığını nereden bileceksiniz?
Uzatmayalım!

GAZETECİLYİK MESLEĞİ?
Şüphesiz “gazetecilik mesleği” son yıllarda, farklı boyut kazan sa da, gazetecinin ruhu, haberci olmasıdır..
O nedenle, gazeteci, bir bilgiyi, bir kaynaktan, bir başka kaynağa iletirken, hem görevini yapar, hem de “haberci, muhabir, gazeteci” sıfatlarını hak eder..
Habere konu olan, bilgidir..
Bilginin belgesi, fotoğraf veya bir görüntü, bir ses bantı veya yazılı bir evraktır..
İşte,”haberci, muhabir, gazeteci” sıfatları ile bu “bilgilendirme, haberdar etme” işini yerine getirene bu sıfatlar verilir..
“Gazeteci, muhabir, haberci” kimliği ile bilgilendirendir, haberdar edendir..
Birçok ülkede, gazetecilerin çalışma koşulları, yasalar ile belirlenmiştir..
Bu kuralların dışında meslek  öğretileri, etik değerler gazetecinin yakasındaki en önemli vazgeçilmez, meslek öğretileridir..

DOĞRU, TARAFSIZ, OBJEKTİF!
Bu vazgeçilmezlik, “habercinin, doğru, tarafsız ve objektif bir şekilde bilgiyi aktarması, bu bilgiyi alacakları haberdar “etmesidir..
Kısacası, habercinin dükanındaki en değerli şey bilgidir..
Bir markette satılanlardan başka, “gazetecinin dükkanında bilgi satıldığını” unutmamak gerekir..
Bilginin alıcısı, ne kadar çoksa, o bilgi o kadar değerledir..
Bugün bilginin fiyatı, bu nedenle etiketlendirilemiyor?
Bunun için,  “özel birimler, ajanslar, gizli servisler” kuruluyor..
“Bir bilgiyi, alıcısına, en kıza zamanda, en uygun fiyata, çağın koşulları içinde ulaştıramazsanız”, o zaman kepenki indirmek zorunda kalırsınız!..
Bu zamanla ve rakip ile yarıştır da!

ESKİ CAMLAR BARDAK OLDU!
Mesleğin, tarihi derinliklerine inmek yerine, günümüze gelmek istiyorum..
“Telefonun tellerine türküler yaktığımız, telgraf tellerine asılı kalan umutlarımız, bir matbaanın mutfağındaki hurufatların, kumpasların, klişelerin, tipo baskıların yerini bugün yeni teknolojik enstürmanlar” almıştır..
Yani, “eski camlar bardak” olmuştur da..
Köroğlu’nun tabiri ile “ Delikli tüfenk icat oldu, mertlik bozuldu” tanımı, bizim mesleği tarife yeter!
Acaba, bugün bu mesleğe atılanların kaçı, bu yukarıdaki kelimelerin anlamını biliyor?..
Ya teleks, ya Faks, ya telefoto, ses alıcı teypler..
Ya birbirinden farklı, slayt fotoğraf makinelerinini yerini alan çağın teknolojisi, dijital fotoğraf makineleri..
Tipo baskıdan, ofset baskıya geçiş..
Kağıt gazetelerin, yerini alan sanal gazeteler..
Ve nihayet herkesin cebindeki, cep telefonları..

YAZININ İCADI VE YENİLİKLER?
Düşünebiliyormusunuz, “yazının icadından, bu yana tanıklık ettiğimiz teknolojik gelişmeler”, baş döndürücü bir hızla sürüyor..
İnsanoğlu, “merak ediyor, istiyor, bu istek ve merak, yeni teknolojik buluşlara” imkan sağlıyor..
Eski alışkanlıklarımız, geleceğimizi temin ettiğimiz aletler, enstürmanlar, tarih oluyor, müzelere kaldırılıyor..
Her şey, “bilginin daha kısa zamanda, belgeli, yani fotoğraflı bir şekilde paylaşımını” içeriyor..
Ya yapay zeka?
İnanılmaz bir buluş ama, habercinin, muhabirin, gazetecinin işi hala bitmedi..

BURASI BELÇİKA?
Mesela, Belçika’da görev yapacaksınız..
Belçika’nın üç siyasi bölgesini, dört kültür farkını, bilmeniz gerekli..
“Valonlar, Flamanlar ve Brükselliler ile bilgi donatımınız “yeterli olması gerekir..
Ya, Kraliyet Ailesi
Ya Federatif Sistem içinde, Federal, bölge parlamentoları ile özerk belediyeler..
Ülkede yaşayan yerli halk yanında, yabancılar?..
Ülkenin sosyal, kültürel, ekonomik yapısı?..
Çalışma ve yaşam koşulları, eğitim öğretim, geleceğe hazırlanmak..
Çok uluslu şirketler, NATO örgütü, Avrupa Birliği kurum ve kuruluşları?..
Ülkedeki, yabancı misyon şeflikleri?..
Liderler, isimler, siyasiler, iş insanları, sivil örgüt temsilcileri?...
Ülkenin değerleri, lezzetleri, tarihi geçmişi, komşuları, gelecek kaygısı?..
Ülkdeki üç resmi dil dışında, konuşulan diller?
Bütün bunları bilmeniz, “haberci, muhabir, gazeteci kimliğinizin en iyi şekilde dışa vurumu ve yansımasını” teşkil edecektir..
Bu saydıklarımız, kendi iliniz, kentiniz ve çevrenizi için de geçerlidir..

ÜLKEYİ TEMSİL?
İşte, “bütün bunları bilenler, kendine bu özgüveni sağlayanlar, Brüksel’de gönül rahatlığı ile görev yapabilir, ülkesini temsil edebilir, ülkesinin gönüllü elçisi ve ülke dilinin misyoneri” olabilirler..
Mesleğin gereğini yapmak, işte o zaman, heyecanlı ve zevklidir!
İşte ihtiyaç duyulduğu anlarda, “bu noktadan aktarılacak bilgilerin doğruluğu, objektifliği, tarafsızlığı konusunda, bir endişe, bir kaygı olmaksızın, o bilgilerin alıcısı” çok olur..
Yoksa, Brüksel’e ve diğer ülke merkezlerine torpilen atanmış biri olmaktan öteye, adınız zikredilemez..
O nedenle, gazeteci görev yaptığı ülke insanları ile haberlerinin alıcısı ülke insanları arasında, kültür ve gönül köprüleri” kurandır..
Gerçekleri paylaşandır..

ZOR MESLEK?
Bu zor meslek, bu nedenle gelişen tekniloji ile branşlaşmaya da gitmiştir..
-Savaş muhabirleri,
-Ekonomi, spor, mağazin..
-Adliye, polis, siyaset, turizm ve diğer alanlarda yetenekleşmeyi de, bu meslek beraberinde getirmiştir..
Şu bir gerçektir ki, “birçok ülkede, iletişim fakülteleri yeni kurulmuş, ilk mezunlarını vermeye” başlamıştır..
Bu meslek,” heyecanlı, adrenali yüksek, itibarlı bir meslek olarak görülmeli, mesleki kariyere, gelişmeye, tecrübe edinmeye, deneyimleri geliştirmeye”, önem verilmelidir..
Bu yolda, “kalemenizi, fotoğraf makinenizi, klavyenizi, cep telofununuzu ve hatta, size yardımcı yapay zeka robotlarını çok iyi kullanmayı” öğrenmelisiniz..

ÜLKEYE, İNSANA HİZMET!
Gazeteci, “tüm birikimi ve enstürmanları ile haber yaptığı kente, alana uyum sağlamayı” bilmelidir..
Gazeteci, “ülkesine, insanına bu şekildede hizmet etmenin mutluluğunu, gururunu” yaşayabilsin!
Ne mutlu, bu mesleğe gönül verenlere, adım atanlara, çilesini çekenlere!..
Aramızdan ayrılanları hatırladınız mı?
Unutmayınız, İnsanları ve insanlığı haberdar etmenin, bilgilendirmenin mutluluğu  ve güzelliği bir başkadır..
Yolunuz, aydın ve kolay olsun!
Yusuf Cinal yazıyor, 20 Kasım 2023