NATO ülkelerinin genelkurmay başkanları ittifakın dönüşümü, yeni savunma planlarının uygulanabilir hale getirilmesi ve Rusya-Ukrayna savaşındaki son durumu ele almak üzere bir araya geldi.
NATO üyesi 32 ülkenin genelkurmay başkanları, Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO karargahında ittifakın dönüşümü, savunma planlarını ve Rusya-Ukrayna savaşını gündemiyle toplandı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in de katıldığı toplatıda Türkiye’yi Genelkurmay Başkanı Metin Gürak temsil etti. NATO Askeri Komitesi Başkanı Amiral Rob Bauer yaptığı açılış konuşmasında, “Sayın Genel Sekreter, bu toplantıdaki varlığınıza çok değer veriyoruz. Eşi benzeri görülmemiş bir çalkantının yaşandığı bu dönemde, NATO’nun pozisyonunun mercek altında olduğu ve risklerin bundan daha yüksek olamayacağı bu dönemde dünyaya gerçek demokratik liderliğin ne olduğunu gösteriyorsunuz” ifadelerini kullanarak Stoltenberg’e övgüde bulundu. Bauer, “Bu bir veda değil, ancak muhtemelen genelkurmay başkanları ile masaya oturacağınız son toplantı olduğundan ittifakımız için yaptığınız her şey için lütfen en derin şükranlarımızı kabul edin” dedi. Stoltenberg’in “general” olduğunu vurgulayan Bauer, “Hangi rütbenin size en uygun olduğunu, 5 yıldız mı veya daha fazlası mı şeklinde tartıştıktan sonra sizin Kuzey Yıldızımız olduğunuza karar verdik” şeklinde konuştu.
Bauer, NATO’ya Mart ayında katılan İsveç’in Genelkurmay Başkanı Micael Byden’ın ilk defa yuvarlak masada yerini aldığını belirterek kendisine ittifakın bayrağını hediye etti.
“Ukrayna’nın tek ihtiyacı bizim yardımımız”
İlerleyen saatlerde Ukrayna askeri liderliği ile yeni NATO-Ukrayna Konseyi formatında bir araya geleceklerini ifade eden Bauer, “Güvenli hat üzerinden bize katılacaklar ve Ukrayna’daki mevcut durum hakkında bilgi verecekler. Bu mücadelede Ukrayna’ya verdiğimiz desteğin devamını hep birlikte tartışacağız” dedi. Bauer, “Bugün Rusya’nın 3 gün süreceğini sandığı savaşın 813. günü. Ukrayna, savaş alanında benzeri görülmemiş bir başarı elde etme yeteneğine sahip olduğunu dünyaya gösterdi. Yapamayacakları hiçbir şey yok. Onların tek ihtiyacı olan, bizim yardımımız. Daha fazla yardım yolda” şeklinde konuştu. Bauer, “Müttefikler, NATO’nun yetenek hedeflerine ulaşmak ve Ukrayna’yı desteklemek arasında bir seçim yapmakla karşı karşıya kalırlarsa Ukrayna’yı desteklemelidirler. Stoklar yeniden doldurulabilir ve doldurulacaktır. Ancak kaybedilen hayatlar sonsuz kayıp olacaktır” dedi.
NATO’nun kabiliyeti ele alınacak
Bauer, bugün NATO’nun dönüşümü, müttefik silahlı kuvvetlerinin NATO’nun yeni savunma planlarını nasıl tamamen uygulanabilir hale getirebileceği, daha fazla askerin daha yüksek hazırlık seviyesine getirilmesi, yetenek oluşturma ve geliştirme, NATO’nun komuta ve kontrol yapılarının uyarlanması, lojistik, bakım, askeri hareketlilik ve stokların ikmali ve önceden konumlandırılması, en önemlisi bu yeni planlara karşı daha fazla kolektif savunma tatbikatı ve eğitim desteği gibi konuların ele alınacağını aktardı.
“Fico’nun vurulması karşısında dehşete düştük”
Stoltenberg ise konuşmasında, “NATO Genel Sekreteri olarak görev yapmak benim için bir onur ve ayrıcalıktır. Bu toplantıları her zaman sabırsızlıkla bekliyorum çünkü bu bana burada siyasi merkezde ne üzerinde çalıştığımız konusunda sizi bilgilendirme fırsatı veriyor. Sizi ve ileriye yönelik düşüncelerinizi dinlemek benim için her zaman faydalı ve çok önemli” diye konuştu. Dün silahlı saldırıya uğrayarak ağır yaralanan Slovakya Başbakanı Robert Fico’ya da değinen Stoltenberg, “Hepimiz Başbakan Robert Fico’nun vurulması karşısında dehşete düştük. Onunla neredeyse 20 yıl çalıştım. Yıllar önce başbakan olduğumuz dönemde meslektaştık. Vurulma olayı karşısında şok olduk ve dehşete düştük. Demokrasilerde aynı fikirde olmayabiliriz, farklı görüşlere sahip olabiliriz ama şiddet kesinlikle kabul edilemez. Bu nedenle düşüncelerimiz Başbakan Robert Fico, ailesi ve Slovakya halkıyla birliktedir” ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından sahada görev yapan 3.5 milyon NATO personeli için 1 dakikalık saygı duruşu düzenlendi, toplantı basına kapalı devam etti.
Genelkurmay Başkanlarının gündemi
İlk oturumda NATO’nun önümüzdeki 20 yıl için askeri dönüşüm planını sağlayan konseptlerin uygulanmasına odaklanılacak. NATO Savunma Planlama Süreci kapsamında operasyonların ve savunma planlamasının uyumlu hale getirilmesi konusunda daha kapsamlı tartışmalar da gerçekleştirilecek.
Genelkurmay Başkanları, ikinci oturumda Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarını, sahadaki durumu ve NATO ile müttefiklerin Ukrayna’ya devam eden desteğini tartışmak üzere NATO-Ukrayna Konseyi formatında bir araya gelecek.
Üçüncü oturumda ise savunma ve caydırıcılığı güçlendirme konusunda kaydedilen ilerleme ele alınacak.