İSTANBUL (AA) - SERAP DOĞAN - Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) Genel Müdürü Ekrem Arıkan, Türk Devletler Teşkilatı bünyesinde ve yakın coğrafyadaki ülkelere yönelik entegrasyon ve altyapı geliştirme kapsamında önemli projelerin olduğunu belirterek, "Kuracağımız Kripto Varlıklar Merkezi Kayıt Sistemi hizmetimize dair gerekli altyapı için hazırlıklarımızı ilgili paydaşlarımızla koordineli olarak yürütüyoruz." dedi.
Arıkan, "Yıl Sonu Söyleşileri" kapsamında AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, 2024 yılını MKK olarak birçok proje ve yeni hizmetle geride bıraktıklarını ifade etti.
MKK olarak 2024'ü iletişim yılı olarak gördüklerini belirten Arıkan, şunları söyledi:
"Yeni halka arz olan şirketlerden milyonlarca yatırımcıya sunduğumuz hizmetlere, Risk Eğilim Endeksi (REKS) lansmanından üyelerimizle iletişimi daha etkin yürütmek üzere geliştirdiğimiz MİM 360 İletişim Merkezine, uluslararası işbirliklerimizden e-YATIRIMCI ürünümüzdeki yeniliklere, ve en önemlisi başkanlığını yürüttüğümüz Avrasya Merkezi Saklama Kuruluşları Birliği (AECSD) ile Afrika ve Ortadoğu Saklama Kuruluşları Birliği’nin (AMEDA) İstanbul Finans Merkezi'nde düzenlediğimiz AECSD & AMEDA İstanbul Summit 2024 organizasyonumuza kadar yoğun ve verimli bir yılı geri bırakıyoruz. Sermaye piyasalarımızın gelişimi için öz kaynaklarımızla ve deneyimli çalışanlarımızla birçok başarılı iş gerçekleştirdik ve aynı heyecanla çalışmalarımızı sürdürüyoruz."
Ekrem Arıkan, AECSD & AMEDA İstanbul Summit 2024'ün 40'tan fazla ülkenin sermaye piyasalarını İstanbul Finans Merkezi'nde (İFM) buluşturduğunu ve yalnızca Avrasya, Orta Doğu ve Afrika bölgeleri için değil, uluslararası sermaye piyasaları açısından da önemli çıktılar sağladığını vurguladı.
Bu çıktıları anlatan Arıkan, "Finansal teknoloji ve altyapı hizmetlerimizle ortaya koyduğumuz merkezi saklama rolümüzle, Türkiye olarak bölgesel merkez olabileceğimiz yönünde yorumlar dikkat çekici geri bildirimlerden oldu. Gelişmiş altyapımız, ürün ve hizmet çeşitliliğimizle merkezi saklama kuruluşları arasında öncü ve farklı bir yerde olduğumuzun açıkça ifade edilmesini önemsiyoruz. Zirvede, Fas Merkezi Saklama Kuruluşu ile mutabakat zaptı imzaladık. Aynı zamanda dönem başkanlığını yürüttüğümüz AECSD ile yönetim kurulunda bulunduğumuz AMEDA birlikleri arasında işbirliğini güçlendirecek mutabakat zaptına imza attık. Bu protokollerle iki bölgenin üye ülkeleri arasında bilgi ve deneyim paylaşımı hedefliyoruz. Türkiye olarak köprü görevi üstlenmemiz ise mutluluk verici. Yeni işbirliklerinin önünü açan bu adımlar, MKK olarak kuruluşumuzun ve ülkemizin güçlü altyapısını ortaya koymamızı sağlıyor." diye konuştu.
- "Çeşitli ülkelerden ürün ve hizmetlerimize dair talepler alıyoruz"
MKK Genel Müdürü, Elektronik Yönetim Kurulu Sisteminin (e-YKS) 20 kadar bankanın içinde bulunduğu, 200'den fazla şirket ve önemli holding grupları tarafından kullanıldığını anlattı.
Elektronik Genel Kurul Sisteminin ise (e-GKS) 2024'te 600'e yakın şirketin genel kurul toplantısına ve 20 bine yakın katılımcının elektronik ortamda iştirakine aracılık ettiğini bildiren Arıkan, yabancı yatırımcıların e-GKS kullanımının gittikçe arttığını vurguladı.
Arıkan, e-GKS'nin Endonezya için uyarlanan versiyonunun 2020'den bu yana aktif olarak Endonezya sermaye piyasalarında pay senedi ihraç eden şirketler tarafından başarıyla kullanıldığına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Endonezya'da borçlanma araçları genel kurullarının eASY.KSEI üzerinden yapılacağı projemiz de tamamlandı ve canlıya alma çalışmalarımız sürüyor. Sri Lanka, Fas, Kenya ve çeşitli ülkelerden ürün ve hizmetlerimize dair çeşitli talepler alıyoruz. Bugünlerde Sri Lanka ile devam eden bir süreç var, yakında olumlu şekilde somutlaştığında duyurmak uygun olacaktır. Finansal altyapı kuruluşu olarak ürün ve hizmetlerimiz genellikle yasal düzenlemeye dayandığından, ülkelerin ilgili mevzuatında çalışma yapılması gerekebiliyor ve süreç uzayabiliyor. Zirve, bu konuda iletişim ve bilgi paylaşımını hızlandırdı. Taleplerin zamanla daha somutlaşmasını bekliyoruz."
- "Adımızda yer aldığı gibi piyasalarımız için 'merkezi' bir konumdayız"
MKK Genel Müdürü, finansal okuryazarlığa sundukları katkıya da değindi.
Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve Veri Analiz Platformunda (VAP) düzenli olarak finansal piyasalardaki gelişmeleri ve verileri paylaştıklarını hatırlatan Arıkan, yatırımcıların uyruk, bireysel ve kurumsal dağılımları, bölgesel, yaş aralığı ve portföy dilimleri gibi kırılımların yanı sıra pay piyasasında risk eğilimlerini ölçen Risk Eğilim Endeksi (REKS) gibi pek çok ilgi çekici veri ve analizin de yayınlandığını ifade etti.
"Adımızda yer aldığı gibi piyasalarımız için 'merkezi' bir konumdayız." diyen Arıkan, "Bu kapsamda sosyal medya paylaşımlarımız ve basınla kurduğumuz iletişimimizle özellikle güvenilir ve doğru verinin paylaşılması yönünde finansal okuryazarlığın artırılması için çalışıyoruz. Sermaye Piyasası Kurulumuza bu yönde başlattığı çalışma doğrultusunda veri paylaşımı gerçekleştiriyoruz. Sıkça altını çizerek 'ölçmediğinizi yönetemezsiniz' diyoruz ve piyasaların ölçülerek yönetilebilmesi için imkanlarımızı tüm piyasa aktörlerine sunmak için çalışıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Ekrem Arıkan, finansal okuryazarlığın artırılmasına yönelik 2024'te "Sektör Kampüste" programı kapsamında 4 ayrı dersi 5 farklı üniversitede verdiklerini ve finansal okuryazarlığı toplum nezdinde artırmak için ilerleyen dönemde de çalışmalara devam edeceklerini belirtti.
Gayrimenkule Dayalı ve Gelişen Finansal Araçlar Bilgi Sistemi (GEFAS) ile de yatırımcıların sermaye piyasası araçları yoluyla gayrimenkule yatırım seçeneklerini çeşitlendirebilmesi için borsada işlem gören yatırım araçlarının verilerini paylaştıklarını dile getiren Arıkan, kullanıcıların, İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) üyesi ülkelerin sermaye piyasalarında işlem gören yatırım araçlarına ilişkin verilere GEFAS üzerinden erişebildiğini hatırlattı.
- "Saklanan menkul kıymetlerin toplam piyasa değeri 20 trilyon lirayı çok rahat aşacak"
Ekrem Arıkan, yatırımcıların profesyoneller tarafından yönetilen yatırım fonlarını daha fazla tercih etmeye başlamasının Türkiye'de yatırım kültürü gelişiminin göstergesi olduğuna dikkati çekti.
Arıkan, yatırımcı gelişimi konusunda şu bilgileri paylaştı:
"Pay senetlerine doğrudan yatırım yapan sayı zaman zaman dalgalanıp, halka arzların azaldığı dönemlerde düşüşler gösterirken, yatırım fonu yatırımcı sayısının sürekli ve istikrarlı bir artışla bugün 5,5 milyona geldiğini görmek son derece olumlu ve sevindirici. Yatırımcılara sunduğumuz güven, Takasbank'ın TEFAS ve MKK'nın KAP hizmetleri üzerinden yatırım fonlarına ilişkin her türlü detaylı bilgiye ve karşılaştırmaya kolaylıkla erişilebilmesi ve güçlü teknolojik altyapının da bu gelişmelerde elbette büyük katkısı var."
MKK'da saklanan menkul kıymetlerin toplam piyasa değerinin 20 trilyon liraya oldukça yakın olduğunu aktaran Arıkan, önümüzdeki günlerde pay senetleri değerlerinde yukarı doğru hareketle bu tutarın çok rahat 20 trilyon lirayı aşacağını vurguladı.
Arıkan, pay piyasasında yatırımcı sayısının son halka arzlarla 7 milyon seviyesini tekrar aştığına işaret ederek, bakiyeli toplam yatırımcı sayısının 10,8 milyon civarında seyrettiğini ifade etti.
Kripto varlıklara ilişkin yapılacakların 2025 ajandasında önemli bir proje olarak yer aldığını anlatan Arıkan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kuracağımız Kripto Varlıklar Merkezi Kayıt Sistemi hizmetimize dair gerekli altyapı için hazırlıklarımızı ilgili paydaşlarımızla koordineli olarak yürütüyoruz. Detaylı sorumluluklar ve işlevler, Sermaye Piyasası Kurulumuzun düzenlemeleri ile şekillenecek ve nihai halini alacak. Platformlar ve saklamacı bankalarla kuracağımız entegrasyonlarla güvenli bir kayıt ve raporlama altyapısı kuracağız, oluşturulacak kontrol mekanizmaları ile 2025 yılında sistemin güvenli olarak hayata geçmesi için çalışacağız."
- "Kazakistan ve Tacikistan ile de omnibus üyelikleri için çalışmalarımız sürüyor"
Ekrem Arıkan, 2020 yılında Euroclear gibi global saklama alanında en büyük kuruluşlardan birinin üyeleri olmasının ardından, devlet iç borçlanma senetleri için omnibus altyapısını hayata geçirdiklerini ve yurt dışından havuz hesaplar aracılığıyla borçlanma araçlarına yatırımcı erişimini sağladıklarını belirtti. Bu altyapının bugün büyük bir hacimle aktif olarak çalıştığını vurgulayan Arıkan, 2025 yılında ise diğer büyük global saklama kuruluşu Clearstream ile benzer bir çalışmayı tamamlamak üzere yakın zamanda görüştüklerini ve bu yapının 2025 içinde hayata geçmesini planladıklarını ifade etti.
MKK Genel Müdürü Ekrem Arıkan, uluslararası birçok işbirliği ve ilişki ağı geliştirdiklerini, ürün ve hizmet ihracatında yeni ülkelerle artış kaydedeceklerine inandıklarını belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Özellikle Türk Devletler Teşkilatı bünyesinde ve gelişmekte olan yakın coğrafyamızdaki ülkelere yönelik entegrasyon ve altyapı geliştirme çalışmalarında yeni ve önemli projelerimiz var. Azerbaycan sonrasında Kazakistan ve Tacikistan ile de omnibus üyelikleri için çalışmalarımız sürüyor. Ayrıca Fas ve Kenya gibi ülkelerle işbirliklerini somutlaştırmak üzere aktif iletişim halindeyiz. Çeşitli altyapı dönüşümlerimiz piyasaya yansımamakla birlikte oldukça önemli ve kritik geçişler. Özellikle KAP ve e-GKS sistemlerimizin altyapılarında çok önemli dönüşümleri yakın zamanda tamamlayacağız, bunlar altyapımızı daha esnek ve güçlü kılacak. Veri hizmetlerini geliştirmeyi ve finansal okuryazarlığın artırılmasını önemsiyoruz. Bu yöndeki çalışmalarımız katlanarak devam edecek. VAP ve diğer ürünlerimizde piyasalara ilişkin sunduğumuz veri ve istatistikleri daha da zenginleştirmeyi hedefliyoruz. Sermaye Piyasası Risk Merkezi geliştirmeleri, PUSULA Risk modülü, e-YATIRIMCI İhraççı Şirketler modülü, şirketlere API portal açılması ve daha birçok projeyi de önümüzdeki yıl gerçekleştirmek üzere çalışacağız."
