Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Eminönü’nde Hatice Turhan Valide Sultan Türbesi’ni ziyaret etti. Hatice Turhan Valide Sultan’ın sandukasındaki yeni puşideyi gösteren Bakan Ersoy, “Türbeler Müzesi Müdürlüğü’ne bağlı türbelere toplam 107 yeni puşide üretimi yapıldığını ve bunların 82’sinin sandukalarına örtüldüğünü de belirtmek isterim. Ayrıca 10 türbemizdeki 24 sanduka için puşide işlenmesine de devam ediliyor” dedi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında başlatılan ‘Puşide Projesi’ türbelerdeki sandukaların puşidelerinin yenilenmesi ile devam ediyor. Proje kapsamında Fatih Eminönü’nde bulunan Hatice Turhan Valide Sultan Türbesi’ndeki puşideler değiştirildi. Programa katılan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, İstanbul Valisi Davut Gül, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanı Dr. Coşkun Yılmaz, AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe ve davetliler türbeye gelerek dua etti. Kur’an-ı Kerim tilavetinin ardından Bakan Ersoy, Hatice Turhan Valide Sultan Türbesi üzerindeki örtüyü kaldırarak yenilenmiş puşideyi gösterdi.
“Hatice Turhan Valide Sultan, Havatin ve Cedid Havatin türbelerini Haziran 2019’da açmıştık”
Türbenin 2019’da restorasyonuna başlandığını söyleyen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Titiz bir restorasyon sürecinin tamamlanmasıyla Hatice Turhan Valide Sultan, Havatin ve Cedid Havatin türbelerini Haziran 2019’da açmıştık. Tabii Hatice Turhan Valide Sultan çok özel bir şahsiyet. 7 yaşında padişah olan 4. Mehmet’in annesi. Bu kadar genç yaşta tahta geçen bir sultanın annesi olarak Valide Sultan konumuna geliyor ve adeta padişah naipliği görevini de omuzlayarak devletin her işi ile bizzat ilgileniyor. Valide Sultan unvanını tam 34 sene taşıyor ki bu Osmanlı tarihindeki en uzun süreli Valide Sultan dönemidir. Bu denli uzun bir dönemden tarihin sayfalarına akseden bilgilere baktığımızda Hatice Turhan Sultan’ın dindar, cömert ve hayırsever olarak yad edildiğini görüyoruz. Miras bıraktığı Yeni Camii onun bu üstün karakter ve kişiliğinin bir nişanı olarak bugüne ulaşmıştır” dedi.
“Geride bıraktığı abidevi eser, 1683 yılındaki vefatı sonrasında da onun ebedi istirahatgahı olmuştur”
Türbenin tarihinden bahseden Bakan Ersoy, “Aslında Yeni Cami inşaatı Sultan 3. Mehmed’in annesi Safiye Sultan tarafından 1598’de başlatılıyor. Ama inşasının zorluğu, maliyet, tarihi gelişmeler derken yarım kalıyor. İşte Hatice Turhan Sultan yarım kalan bu zor eserin, 56 yıllık bir aradan sonra tamamlanmasını sağlıyor ki kayıtlar o dönemde 3080 kese akçe harcandığını bildiriyor. Gerçekten hiçbir masraftan kaçınmamış ve hatırasını dünya döndükçe yaşatacak olan böylesi bir eseri vücuda getirmiş. Burası bir külliye. Cami dışında hünkar kasrı, darülkurra, sıbyan mektebi, sebil, çeşme ve türbe ile Mısır Çarşısı’nı da içinde barındırıyor. Ayrıca Hatice Turhan Sultan’ın, camiye kitap vakfetme geleneğine uyarak hem Çanakkale Boğazı kıyısında yaptırdığı kaleler içindeki camilere hem de Yeni Cami’ye kitaplar vakfettiğini biliyoruz. Geride bıraktığı bu abidevi eser, 1683 yılındaki vefatı sonrasında da onun ebedi istirahatgahı olmuştur. Adını kendisinden alan Hatice Turhan Valide Sultan Türbesi’nde onunla birlikte 2. Mustafa, 3. Ahmed, 4. Mehmet, 1. Mahmud ve 3. Osman olmak üzere beş Osmanlı padişahı ve birçok hanedan mensubu metfundur” şeklinde konuştu.
"Toplam 107 yeni puşide üretimi yapıldı ve bunların 82’si sandukalarına örtüldü"
İki bakanlık arasında imzalanan protokolle başlatılan proje hakkında konuşan Bakan Ersoy, “Sultan 2. Ahmed Türbesi’nden sonra inşa edilen en büyük türbe olan Hatice Turhan Valide Sultan Türbesi adeta Osmanlı tarihine açılan manevi bir kapı. Diğerleri gibi biz bu kapıyı da gelecek nesillerimizin feyz alması adına ihya ettik. Zira geçmişimizin geleceğimizi ayakta tutan temel; dünün, bugünlere ulaşmamızı ve geleceğe ilerlememizi sağlayan yol ve yön olduğunun bilincindeyiz. Bu bilinçle tamamlanan çalışmaların bir devamı olarak, Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayeleriyle, Bakanlığımız ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalan protokol doğrultusunda ‘Puşide Projesi’ni başlattık. Bu kapsamda 40 adet sanduka için puşide üretilerek 9 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla ait oldukları sandukalara serilmiştir. Proje dahilinde Türbeler Müzesi Müdürlüğü’ne bağlı türbelere toplam 107 yeni puşide üretimi yapıldığını ve bunların 82’sinin sandukalarına örtüldüğünü de belirtmek isterim. Ayrıca 10 türbemizdeki 24 sanduka için puşide işlenmesine de devam ediliyor” ifadelerini kullandı.
“2002-2024 yılları arasında yürüttüğümüz restorasyon işlerinin sayısı 2 bin 511’e ulaşmıştır”
22 yılda yapılan restorasyonlar hakkında bilgi veren Bakan Ersoy, “Memnuniyetle ifade etmek isterim ki 2002-2024 yılları arasında yürüttüğümüz restorasyon işlerinin sayısı 2 bin 511’e ulaşmıştır. Son 6 yılda hayata geçirdiğimiz restorasyon çalışmalarının sayısı ise 743 olmuştur. Sonuç görmek isteyen bu eşsiz türbeyi ziyaret edebilir ya da Galata ve Kız Kulesi gibi, İstanbul Sinema Müzesi ve Rami Kütüphanesi gibi İstanbul’daki birçok eserimize bakabilirler. Neticede Türkiye genelini ve gönül coğrafyamızda gerçekleştirdiğimiz çalışmaları bir kenara bıraksak ve sadece İstanbul’u ele alsak bile Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı ve büyük işlerini yapmış olduğumuz açıkça görülecektir. Bu doğrultuda da çalışmayı sürdürüyoruz” şeklinde konuştu. Program daha sonra sona erdi.
