Afet bölgelerinde ortaya çıkan temiz su, hijyen ve sanitasyon ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulan Good Sanitation Company (GSC), aldığı 450 bin dolarlık tohum yatırımla çalışmalarına başladı. GSC’nin ilk destekçileri Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı ile Etki Girişimi Sermayesi Yatırım Fonu Founder One oldu.
Temiz su, sanitasyon ve hijyen teknolojilerini herkes için erişilebilir hale getirmeyi amaçlayan ve özellikle deprem gibi afetler sonrasında bu konularda ortaya çıkan büyük ihtiyacı karşılamayı hedefleyen Good Sanitation Company (GSC), Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde kuruldu. İlk destekçileri Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı ile Etki Girişimi Sermayesi Yatırım Fonu Founder One olan GSC’nin kurucuları arasında Dilek Turan, Halil İbrahim Kemaneci, Boğaç Şimşir, Erdem Akan ve Metin Salt gibi inovasyon, tasarım ve girişimcilik konularında deneyimli isimler yer alıyor. GSC, aldığı 450 bin dolarlık tohum yatırımla ürün geliştirme çalışmalarına başladı.
6 Şubat 2023’te meydana gelen deprem felaketi sonrasında bölgeye giderek afetzedelerin yanı sıra doktorlar, gönüllüler, STK’lar ve kamu kuruluşlarıyla bölgedeki ihtiyaçlar üzerine saha çalışmaları yürüten kurucu ekip, temel insani ihtiyaçlar olan temiz su, tuvalet ve kişisel hijyen imkanlarına erişimin yetersiz olduğunu; özellikle kadınlar, çocuklar ve yaşlıların olumsuz koşullardan etkilendiğini, bu sebeple pek çok sağlık probleminin ortaya çıktığını tespit etti. Bunun üzerine afetler, acil durumlar, göçler gibi geçici kullanım koşullarına özel olarak tasarlanmış, insan onuruna yakışan, 400 kullanıma kadar kendi kendine yeterli, mobil sanitasyon ünitesi geliştirmek için kolları sıvadı.
“Her yıl 175 milyon insan afetlerden etkileniyor”
Depremin özellikle ilk günlerinde bölgede bulunan herkesin 100 yıl önceye geri dönerek temel insani ihtiyacı ilkel koşullarda karşılamaya çalıştığını, zira bu duruma bir hazırlık olmadığını belirten GSC CEO’su Dilek Turan, “Afetzedeler yarı yıkılmış evlerine girip hayati risk aldılar, kadınlar sadece geceleri uygun bir yer bulup nöbetleşe ihtiyaçlarını giderdiler ve bunları bize anlatırken ağladılar, biz de onlarla ağladık, yaşlılar tuvalete gitmemek için ilaçlarını bile almaktan çekindi, kronik rahatsızlıklar arttı, doktorlar iki hasta arasında ellerini bile yıkayamadı. Duyduğumuz, gördüğümüz o kadar çok hikaye var ki... Dileğimiz elbette bu tür afetleri tekrar yaşamamak, ancak ne yazık ki ülkemiz deprem kuşağında yer aldığı, iklim krizi nedeniyle olası felaketlere karşı kırılgan bir bölgede bulunduğu için bu tür olayların tekrarlanabileceğini biliyoruz” diye konuştu.
EM-DAT verilerine göre dünya genelinde her yıl ortalamada 175 milyon insanın afetlerden etkilendiğini ve bu sayının artmasının öngörüldüğünü vurgulayan Turan, “Önemli olan hazırlıklı olmak ve pek çok kuruluşla iş birliği içerisinde bu tür felaketleri en hafif etkiyle atlatabilmek. Biz de ekip olarak afetler başta olmak üzere daha birçok uygulama alanında kolay ve uygun koşullarda; temiz su, sanitasyon ve hijyene erişilebilirliği sağlamak için yola çıktık” dedi.
“Kaynaklarımızı afetlere hazırlık için kullanmalıyız”
Ziyarette GSC’nin çalışmalarını değerlendiren Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı, GSC’nin odaklandığı konunun önemini ve girişime verdiği desteği, “Doğal afetlerin hiç konuşulmayan, hatta ikinci plana atılan hijyenik sorunlarını deneyimleyenler, kamuoyundan daha iyi bilirler. 1999 ve 2023 depremlerinde yaşadığımız acılar, bize sahip olduğumuz kaynakları ve teknolojileri akılcı kullanarak afetlere hazırlanmanın önemini gösterdi. Afet ortamında yaşanan büyük zorlukları çözmek için yenilikçi yaklaşımlar gösteren sosyal girişimleri destekleyecek mekanizmaları arttırmalıyız. GSC, deneyimli ekibiyle afet sonrası çok kritik ihtiyaçlardan biri olan güvenilir sanitasyon ve hijyen konusuna odaklanıyor. Geliştirecekleri ürünün yalnız afetlerde değil, genel sanitasyon ihtiyaçlarına yönelik dünyanın önemli bir sorununun çözümüne katkıda bulunacağına inanıyorum” şeklinde konuştu.
Afet bölgelerinde önemli rol oynayacak
Afetlerin gerçekleştiği bölgelerde hem ekonomik hem de sosyal açıdan ciddi tehdit oluştuğunu, bu bölgelerde temel ihtiyaçların hızlı ve temiz şekilde giderilmesinin önceliklendirilmesi gereken konulardan biri olduğunu belirten Founder One Genel Müdürü Ali Şahin ise, “Good Sanitation Company bu tehdide karşı yenilikçi çözümler sunarak temiz su, sanitasyon ve hijyen teknolojisini herkes için erişilebilir kılarak katkıda bulunuyor. Bu yatırım sadece finansal getiri sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda toplumsal değer oluşturma ve insan hayatını koruma misyonumuzu da destekliyor. Afet bölgelerinde hijyenik şekilde sanitasyon ortamının oluşturulmasında ve aynı zamanda enfeksiyonların hızla yayılmasının önüne geçilmesinde önemli rol oynayacağına, daha hijyenik yaşam alanları oluşturulmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz” diye konuştu.
