Milattan önce 3. Yüzyılda kurulan dünyanın en büyük mermer antik kenti olmasının yanında aşkın ve gladyatörlerin kenti Stratonikeia antik kentinde kazı, konservasyon ve restorasyon çalışmaları yılın 12 ayı devam ediyor.
Geç Tunç Çağı’ndan Anadolu’nun fethinden sonra Türk hâkimiyetine giren kentte Beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi dahil hala antik kent içinde yaşayan sakinler bulunuyor. Stratonikeia, Arkaik, Klasik, Helenistik, Roma İmparatorluk, Doğu Roma, Beylikler, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dahil tüm dönemleri içinde barındırması ile nedeniyle nadir antik kentlerden birisi. 2021 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyaret ederek 4 saatini geçirdiği Stratonikeia antik kentinde antik döneme ait gymnasium, bouleuterion, tiyatro, hamam, kent kapısı ve çeşme gibi anıtsal yapılarının yanında, köy meydanı, Beylikler Dönemi hamamı, Şaban Ağa Camii, Osmanlı Çeşmesi, Ağa evleri gibi Türk mimarisi açısından önemli örneklere sahip bir kent.
Yaz-kış kazı ve restorasyon
Muğla bölgesinde 38-40 derece dolayında seyreden hava sıcaklığı, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde yer alan Stratonikeia antik kentinde mermer ve toprağın da sıcaklığı ile birlikte hava sıcaklığı 45 dereceye kadar ulaşırken, sahada çalışan akademik personel bayıltıcı sıcaklara rağmen iğne ile tarih kazmaya devam ediyor. Sahada çalışan ekiplerden bazıları iğne ile toprak kazırken, bazıları da gün yüzüne çıkarılan mermer sütunları fırça ile temizliyor.
“İşimizi severek yapıyoruz”
Stratonikeia antik kentinde uzun süredir arkeolog olarak görev yapan Sanat Tarihçisi Taner Babataş, “Biz mesleğimizi sevdiğimiz için bizim için çok da zor olmuyor alında. Mesleğimizi sevdiğimiz için zevkle yapıyoruz. Burada kazı sonunda bir sütun başlığı çıktı. Bunun aralarındaki toprakları temizliyorum. Temizlikten sonra eksik parçalar vardı onları tamamladık ve yapıştırdık. Eksik parçaları tamamladıktan sonra restorasyonunu yapacağız. Çok sıcak oluyor ama biz alışkın olduğumuz ve mesleğimizi sevdiğimiz için sonuçta bunlar bizim kültür varlığımız bunları özenle sıcağa soğuğa aldırış etmeden çalışmalarımızı devam ettiriyoruz” dedi.
“İnanılmaz derecede sıcak”
Stratonikeia ve Lagina Antik Kenti kazı Başkanı Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bilal Söğüt, “Yaptığımız iş çok keyifli bir iş. Yaptığımız bu iş bu sıcaklığı unutturuyor. Çalışma esnasında her an yeni bir buluntu ile karşı karşıya kalıyorsunuz. Öyle olunca da tüm yorgunluklarınızı unutturuyor. Bu mesleğin en güzel ve sevimli tarafı da bu. İnanılmaz derecede sıcak. Özellikle bu toprağın olduğu yerlerde sıcaklığı daha çok hissediliyor. Ama ekip arkadaşlarım ile hep birlikte çalışmaya devam ettiriyoruz. Sıcaklarda aslında ben sahaya hiç şapkasız çıkmıyorum. İkincisi çadır kuruyoruz. Çadır altında arkadaşlarımızın çalışmaları konusunda uyarıyoruz. Bunu dışında olabildiğince çalışma yapılan binaların gölgesinde, güneşin durumuna göre yer değiştiriyorlar. Bunun dışında tedbirler de alıyoruz. Sudur, ayrandır gibi sıvı takviye yapıyoruz. Biz yıllık ortalama 67’ye yakın araştırmacı arkadaşlar ile çalışıyoruz. Her meslekten arkadaşlarımız var. Şu anda burada Arkeolog, Sanat tarihçisi, mimarlar var, coğrafyacılar var. Her meslekten arkadaşımız var. Herkes kendi işini yapıyor. Bir elin parmakları gibiyiz biz burada. Birisi buluyor, birisi konserve ediyor, birisi restorasyonunu yapıyor, bir başka arkadaşımız çizimini yapıyor. Sonuçta güzel bir eser ortaya çıkıyor” dedi.
